Pieter Pietersz. Cranendonck

   Pieter was ook bekend als alias den Bootser; den Boetser.

  Algemene notities:

boer aan de Hordijk onder IJsselmonde, heemraad (1561-71), schout (1575-1601) van Oost-IJsselmonde, laagheemraad (1578-1600) van Dirk Smeetsland en Mr. Arends van der Woudensland, dijkgraaf (1588) van IJsselmonde, hoogheemraad (1589-1601) van West-IJsselmonde, overleden IJsselmonde tussen 24.04.1600 en 04.01.1601.
De vermelding van een Pieter Pietersz. in het kohier van de tiende penning van 1554/'55 met een huffs en boomgaard onder Oost-IJsselmonde zal hoogstwaarschijnlijk al betrekking hebben op Pieter Pietersz. Cranendonck. Vermoedelijk is hij na de dood van zijn vader ca.1557 in diens rechten en bezittingen getreden: in 1561/'62 had Pieter Pietersz. twee huizen in IJsselmonde in eigendom en pachtte hij ongeveer 20 morgen land onder Oost- en West -IJsselmonde. Daarnaast bezat hij ruim 3 morgen land in het Oudeland van West-Barendrecht, die mogelijk afkomstig waren van zijn vrouw. Ondanks dit betrekkelijk geringe eigen grondbezit, waarmee Pieter Pietersz. op dat moment zeker niet bij de rij kste inwoners van het dorp behoord zal hebben, werd hij al vanaf 1561 vermeld als heemraad van OostIJsselmonde. Vanaf 1565 werd hij regelmatig aangeduid met de familienaam Cranendonck en trad hij steeds meer op de voorgrond binnen de dorpsgemeenschap van IJsselmonde. Dat zijn activiteiten zich daarbij niet beperkten tot het (boeren)bedrijf blijkt nit een aanbesteding in 1568, waarbij hij en zijn buurman Cornelis Goossens het uitdiepen van de grachten om het Huis to IJsselmonde aannamen voor de somma van 53 ponden. In de periode waarbn de opstand tegen Spanje in Holland vaste grond onder de voeten had gekregen, was Pieter Pietersz. Cranendonck als schout van Oost-IJsselmonde aangetreden. Het is onzeker wanneer hij precies in deze positie is benoemd, maar dit moet vermoedelijk in of kort v66r 1575 geweest zijn. Hij heeft dit ambt gedurende een kwart eeuw bekleedt en heeft in die functie een zegel met het wapen Cranendonck gebruikt. In 1575 kocht hij een huis met toebehoren op de grens van Oost- en West-IJsselmonde aan de westkant van de Hordijk, direct ten zuiden van het punt waar de Oude Smeetlandsedijk op de Hordijk uitkomt, met de Culck aan de westzijde. Zijn kleinere huis aan de Oude Smeetlandsedijk onder West-IJsselmonde verkocht hij echter niet: in 1597 werd dit door hem verhuurd. Opmerkelijk is, dat hij in 1577 en 1578 vermeld werd als pachter van Feijenoord: het gorzengebied dat Willem Jansz. Cranendonck, dijkgraaf van IJsselmonde, een eeuw eerder ook al in pacht had! Pieter Pietersz. Cranendonck gebruikte in deze periode diverse percelen land onder Oost- en West-IJsselmonde en Ridderkerk. In de besturen van de polders bekleedde hij, terwijl hij schout van Oost-IJsselmonde was, merkwaardigerwijs slechts functies onder West-IJsselmonde: vanaf 1578 was hij laagheemraad van Dirk Smeetsland en Mr.Arend van der Woudensland. In november 1588 vond in de Wijnkoperskapel to Dordrecht een vergadering plaats van de dijkgraven en hoogheemraden van Ridderkerk en IJsselmonde, waarbij Pieter Pietersz. Cranendonck optrad als dijkgraaf van IJsselmonde. Het Dordtse stadsbestuur maakte bij die gelegenheid bezwaar tegen zijn benoeming in die functie, want zij waren van mening dat de dijkgraven van IJsselmonde en Ridderkerk poorters van Dordrecht moesten zijn. De ambachtsvrouwe verklaarde echter, dat zij zou benoemnn wie haar zou "genoegen" en dat de (voornamelijk Dordtse) hoogheemraden de dijkgraaf Pieter Pietersz. Cranendonck zouden moeten "erkennen, aennemen ende gehoorsamen", alhoewel hij geen poorter van Dordrecht, maar van het platteland afkomstig was. De ambachtsvrouwe zal het dispuut wellicht hebben verloren, want een jaar later blijkt Pieter Pietersz. Cranendonck geen dijkgraaf, maar hoogheemraad van de polders van West-IJsselmonde to zijn: een hoge functie in het bestuur van de polder, die hij tot zijn dood heeft uitgeoefend. Het lijkt daarbij geen enkel bezwaar to hebben opgeleverd dat Pieter Pietersz. Cranendonck zowel schout van Oost-IJsselmonde, als heemraad en schepen in West-IJsselmonde was! Na zijn overlijden 1600/'01 kocht zijn zoon Sebasti aen Pietersz. Cranendonck de ouderlijke woning aan de Hordijk bij de Smeetlandsedijk van de andere erfgenamen, op voorwaarde dat hun moeder Adriaentje Gerritsdr. haar leven lang in de westkamer van het huffs zou mogen blijven wonen. Bij die gelegenheid bleek, dat de erfenis aanzienlijk was: behalve veel landerijen was er de woning aan de Hordijk die f2350 opbracht en kregen de erfgenamen ieder f800 contant.
e.

  Vermeldenswaardige gegevens:

• Beroep: boer.

Pieter trouwde met Adriaentge Gerritsdr, dochter van Gerrit Damasz en N.N., omstreeks 1560 in Barendrecht. (Adriaentge Gerritsdr werd geboren omstreeks 1530 in Barendrecht, overleden omstreeks 1608 in IJsselmonde (12 aug 1608 - 18 mei 1609) en werd begraven in IJsselmonde (in de kerk).)