Gerard van Batenburg

  Algemene notities:

Gerardo de Battinburgo
Gerard van Batenburg, ridder, heer van Batenburg, eerst vermeld 20 juli
1247, vermeld 1260/90, bannerheer en raad van Reinald I van Gelder 1271,
laatst vermeld 13 april 1289.

Gerardo de Battinburgo blijkt op 13 mei 1250 schepen te zijn van de stad
Nijmegen, waarschijnlijk benoemd door graaf Otto.
In 1254 zou Rooms-Koning Willem van Holland tijdens zijn verblijf in
Nijmengen een oorkonde hebben getekend over de onafhankelijkheid van
Batenburg van Gelre, Batenburg is rechtstreeks in leen van de Rooms-Koning.
In 1255 en 1257 getuige voor graaf Dirk van Kleef, de schoonvader van Otto
II.
In 1260 eerste van vier scheidsrechters die zich in opdracht van Hendrik van
Lotharingen uitspreken over geschillen tussen Gelre en Kleef.
In 1269 treedt hij op voor graaf Otto.
In een oorkonde van 1268 is hij als eerste ridder genoemd na Reinald, de
zoon van de graaf.
In de jaren 1271 - 1286 zegelt hij een groot aantal oorkonden met graaf
Reinald.
Op 4 mei 1282 is hij getuige van het huwelijk tussen graaf Reinald met
Margaretha van Vlaanderen.

Trouwt omstreeks 1245 met Mabelia (Bele) van Meurs (1).
Kinderen uit dit eerste huwelijk:
Margareta (Margriet) van Batenburg
Mabelia van Batenburg

Trouwt omstreeks 1255 met Elisabeth van Elsloo (2), geboren omstreeks
1235/40, dochter van Arnold V van Elsloo, heer van Elsloo 1248 (broer van Herman van Elsloo, edelheer van Stein) en van Ida N.N.
Kinderen uit dit tweede huwelijk:
Arnold van Batenburg
Dirck, heer van Batenburg
Bronnen: email Arnold Zuiderent 9 oktober 2006, email Edwin van Voskuilen, 9
oktober 2006.


Een baanderheer (verbastering uit het Duits: Bannerherr) of banneret is een feodaal heer die zelf over een aantal leenmannen beschikt die aan hèm trouw en (militaire) bijstand verschuldigd zijn en het recht heeft een eigen wapen te voeren in oorlogstijd. De term is ontleend aan de banier of vlag die een dergelijke machtige edelman voerde. De baanderheren waren op hun beurt weer de leenmannen van de koning, maar in de late middeleeuwen werden ook lagere heren (bijvoorbeeld leenheren van bisschoppen of lagere vorsten) zo genoemd.

Wanneer in de middeleeuwen een gewapend conflict werd uitgevochten verschenen de baanderheren met hun ridders en soldaten als evenzovele kleine legertjes. De schildknaap van de baanderheer droeg op het slagveld een banier. Dit was een stijve vierkante vlag die aan een lans is bevestigd (zie ook: auriflamme). Het aantal mannen dat de baanderheren voor het leger van hun leenheer meebrachten was aanzienlijk groter dan dat van lagere heren (die een driehoekige banier gebruikten). Veel wehrbauer sloten zich aan bij baanderheren omdat deze de mogelijkheid boden om zonder leenverpichtingen in de buit te delen.

Door de titel te gebruiken wilden de baanderheren zich onderscheiden van andere edelen. De titel impliceert dat een baanderheer vanwege zijn oude afkomst een positie boven de normale ridderschap toekomt.

In een van de Ridderschapen in de Nederlanden hadden de baanderheren een eigen formele positie. In Gelre en het latere Gelderland, oorspronkelijk een lappendeken van feodale gebieden en territoria, waren er tot aan de regering van Karel V vier kwartieren met de Ridderschap van Veluwe, de Ridderschap van Nijmegen, de Ridderschap van Roermond en de Ridderschap van Zutphen. De Gelderse baanderheren die het derde lid van de Statenvergadering waren vormden een eigen college. In Gelderland beschikte de ridderschap na 1584 over één lid met één stem in de Statenvergadering.

Uit: Wikipedia

  Vermeldenswaardige gegevens:

• Beroep: Ridder en baanderheer van Batenburg.

Gerard trouwde met Mabelia (of Elisabeth) van Meurs, dochter van Diederik II Graaf van Meurs en Elisabeth van Altena. (Mabelia (of Elisabeth) van Meurs werd geboren omstreeks 1234 en overleed omstreeks 1292.)

Gerard trouwde vervolgens met Elisabeth van Elsloo in 1270. (Elisabeth van Elsloo werd geboren omstreeks 1230 en overleed in 1272.)