Jacob Jans Leeuw
- Geboren: Omstr 1686, Giethoorn 694
- Huwelijk (1): Geesjen Bartels (Rozeboom) op 13 Feb 1729 in Beulake (Ov)
- Overleden: Omstr 1769, Beulake ongeveer 83 jaar oud
Algemene notities:
Uit het onderzoek is vastgesteld dat mijn voorouders, en mogelijk de uwe, afkomstig zijn uit Overijssel. Zij oefenden het beroep van veenwerker uit. De streek waar zij woonden en werkten:
In het begin van onze jaartelling was het lage deel van Noordwest - Overijssel een groot veengebied. In het jaar 900 waren de gronden aan de rand van de Steenwijker Kamp en het Land van Vollenhove waarschijnlijk onbewoond.
Na een zware stormvloed in 1170 wordt voor het eerst melding gemaakt van bewoners in dit gebied. Het zouden Monniken zijn geweest die hier het eerste turf groeven en ontdekten dat gedroogde stukken veen een goede brandstof was. De naam van het buurtschap 't Klooster zou nog aan hun aanwezigheid herinneren. Echter nooit is er bewezen dat hier een klooster heeft gestaan.
Rond 1290 moest een groep Flagellanten (Sint Maartensmannen), zich op last van de Utrechtse Bisschop vestigen in een landstreek die het domein was van wilde geiten, namelijk het woeste gebied achter Fulnaho (Vollenhove). Deze Flagellanten (Sint Maartensmannen), was een godsdienstige secte, van oorsprong afkomstig uit Italië, Frankrijk, Duitsland en Nederland. De leden van deze secte droegen kruisen op hun kleren en zongen Gods woord. In geestesvervoering geraakt kastijdden ze zich zelf en elkaar.
Het zijn deze Sint Maartenmannen ook wel Sint Maartenslieden genoemd, waar de oorsprong ligt van de familienaam (de) Leeuw. Voor meer informatie over deze Sint Maartensmannen :
Jacob Jans (Leeuw) mijn voormalig stamoudste tot augustus 2005 huwt op 13-02-1729 te Beulake met de weduwe Geesjen Bartels (Rozeboom) Ook Beulake heeft een belangrijke rol gespeeld in onze geschiedenis.
Het dorp Beulake was een nederzetting in de moerassen van de Kop van Overijssel, waarnaartoe in de veertiende eeuw al een kerkpad 'Bodelaecke' vanuit Vollenhove liep. In 1665 was het een zelfstandig dorp met een eigen kapel. De mensen in Beulake leefden dus van de turf die ze rondom hun dorp uitgroeven en die voor een groot deel over de Zuiderzee naar Amsterdam werd gevaren. Zo bleef er steeds minder land om het dorp over. Mede door hun turfafgraving ontstond een landschap met stukjes water (petgaten) en stukjes land ( de legakkers).
Turfafgraving Legakker Legakkersteupel
Slagkar Het vervoer van veen Veengereedschap
Omdat de vervening ongecontroleerd gebeurde in een tijd waar regelmatig overstromingen plaats vonden, sloegen de legakkers (die dus te smal bleken) weg. In de grote storm van 1776 raakte Beulake onder de waterspiegel. De bevolking is gevlucht naar de hoger gelegen kerk, waar het water steeg tot ca. 1,5 meter. Twee dagen later zijn ze gered en per boot naar Vollenhove gebracht. Het water kreeg nadien de naam Beulakerwiede.
In latere tijd zijn vele gereedschappen en materialen opgedoken uit de Beulakerwiede en liggen thans tentoongesteld in het Overijssels museum in Zwolle. Ook kunt u een deel van deze zaken aantreffen in het Duikersmuseum in Giethoorn.
Uitvergroten
De omliggende meren zoals: het Bovenwiede, Zuideinderwiede, Molengat, de Grote en Stille Belter, zijn allen ontstaan door turfwinning.
De kerktoren van het dorp bleef een halve eeuw boven water staan, doch deze ging ook ten onder door een storm in februari 1825. Schippers vertelden dat het te middernacht op de Beulakerwiede spookte, men licht onder water zag schijnen en zuchten hoorde. Bij storm hoorde men de kerkklokken luiden.
Het dorpje Beulake zult u dus niet terug kunnen vinden op enige hedendaagse atlas. De preekstoel van de kerk is overgebracht naar Vollenhove en staat in de O.L. Vrouwenkerk.
Uitvergroten
Tot zover een deel van de voorgeschiedenis.
Een vaststaand gegeven is, aantoonbaar en gestoeld door actes, dat Jacob Jans (Leeuw), welke op 13-02-1729 te Beulake huwt met Geesjen Bartels (Rozeboom) uit Wanneperveen de basis is van alle personen die in de namen-index voorkomen. Zo u daar uw naam aantreft is er dus geen enkele twijfel over uw afkomst tot deze Jacob Jans. Doch ik wil met u terug van hem naar het jaar 1480, de Sint Maartenslieden en de naam Simon als nieuwe stamoudste. De te overbruggen periode is 249 jaar, waar voorafgaand aan deze Jacob Jans (Leeuw) 7 generaties voorkomen tot de aangetroffen naam Simon.
En nu is er werk aan de winkel geachte lezer, zowel voor u als voor mij, waarbij ik u deelgenoot wil maken op welke wijze dit onderzoek is verricht en waardoor conclusies zijn getrokken om het voor u aanvaardbaar te maken dat de weg van 1480 naar het heden klopt.
Er is geen doop van genoemde Jacob Jans (Leeuw) aangetroffen. De enigste zekerheid was dat zijn vader Jan moet hebben geheten. Dit maakte het alles behoorlijk lastig en de oplossing heeft 15 jaar op zich laten wachten.
In het nabij gelegen Giethoorn wordt een familie Haxe aangetroffen, welke in tijd terug gaat tot ca. 1680, waar ene Jan Jans (Haxe) huwt met ene Willempje Jacobs. Als kinderen zijn aangetroffen: Jan Jans, Luijte Jans, Timen Jans en een NN. Jans Haxe, allen geboren voor 1693. Hiervan zijn de 1e twee niet als gedoopt aangetroffen. Binnen de vernoeming van deze bovenstaande kinderen zou binnen dit gezin eerst een Jan Jans en als tweede kind een Jacob Jans (Haxe) moeten zijn geboren, vernoemd naar de vader van Willempje Jacobs. Deze werd echter niet aangetroffen en de gerezen hamvraag is/was, kan mijn Jacob Jans (Leeuw), welke als jongeman in 1729 huwt met de weduwe Geesjen Bartels, met een dochter Hendrickje Coops uit Geesjes 1e huwelijk, een zoon zijn geweest van Jan Jans (Haxe) en Willempje Jacobs. Hij zou dan geboren moeten zijn in 1685 en op 43 of 44 jarige leeftijd als oudere vrijgezel huwen met een weduwe en kind. Of hij moet geboren zijn tussen 1686 en 1690. 1690 is namelijk de eerst aangetroffen doopdatum binnen de Haxe familie. Hij moet dan geboren zijn na Luijte Jans Haxe ~1685. Het zou dan ook verklaren waarom een deel van de kinderen van voornoemde Luijte Jans Haxe zich later, ver in 1700 , (de) Leeuw gaan noemen. Dit alles zou prima passen binnen het plaatje. Het hiaat binnen de Haxes zou daarmee opgelost zijn en voor Jacob Jans (Haxe-Leeuw) waren ouders gevonden. De vraag is dan "hoe bewijs je dat ". Het gaat hier om een aanname van zaken, welke op geen enkele wijze kunnen worden onderbouwd via documenten. Reden waarom werd gevonden deze constructie los te laten, maar het geloof bleef dat tussen de Beulaakse Leeuwen en Giethoornse Leeuwen er een verband moest bestaan.
Onderzoek heeft verder uitgewezen dat in de naaste omgeving van Beulake en Giethoorn nog twee families de Leeuw voorkwamen, de ene uit kwam uit Ruinen en de andere uit Meppel. Er is vastgesteld dat laatste beide families op geen enkele wijze verband kunnen hebben gehad met de Beulaakse en Giethoornse Leeuwen.
En dan komt. In het register Hoofdenbevolking 1675 van Giethoorn wordt aangetroffen ene Jacob Luijtjes Leeuw, met 4 personen ouder dan 16 jaar. Anders vertaald: man, vrouw en 2 kinderen ouder dan 16 jaar of man en 3 kinderen ouder dan 16 jaar, immers de vrouw kan voorafgaand aan 1675 zijn overleden. De naam Jacob Luijtjes blijkt binnen de Giethoornse bevolking een unieke naam te zijn binnen een onderzochte periode van 1626 tot 1700.
Vermeldenswaardige gegevens:
• Beroep: veenwerker.
Jacob trouwde met Geesjen Bartels (Rozeboom), dochter van Bartelt Gerrits (Rozeboom) en Coopien Jacobs, op 13 Feb 1729 in Beulake (Ov). (Geesjen Bartels (Rozeboom) werd geboren op 16 Jan 1700 in Wanneperveen (Ov) 694 en overleed omstreeks 1769.)
|