Lourens Johannes

  Algemene notities:

DAN K13 441: Crim. sent. Hof van Friesland nr. 365 d.d. 24-03-1798 en nr. 366 d.d. 24-03-1798: Louw Johannes, 60 jaar, Westergeest. Hij heeft op 04-02-1797 meegedaan aan het Kollumer Oproer en Abel Wijbrens Keuning in zijn huis met doodslag bedreigd enz. Streng geselen, brandmerken, 5 jaar tuchthuis en dan voor eeuwig uit Friesland verbannen.
Kwartierstaat Berend Gerbens Bosma: Lourens, mr. schoenmaker, hield herberg in het "Kalkhuis" aan de Trekweg bij Westergeest, overleden in het Landsch Tugt- en Werkhuis te Leeuwarden 1799/1800. Hij was op 24-03-1798 veroordeeld tot zware geseling met de strop om de hals, brandmerking, 5 jaar opsluiting en dwangarbeid in het Landschaps Tucht- en Werkhuis en tenslotte tot eeuwige verbanning uit de Bataafsche Republiek, vanwege zijn aandeel op 3 en 4 februari 1797 in het Kollumer Oproer, een uitbarsting van opgekropte volkswoede tegen de gevestigde orde.
Fragment uit strafdossier van het Hof van Friesland:
Het Hoff committeert den Burger Kutsch om de gev: op deeze nadere Art.ln te examineren. Actum den 23 Oct. 1797. Gediend en geleverd den 27 Oct. 1797. Nadere Articulen Examinatoir voor de Procureur Generaal deeser Landschappe Rat: Off: klager CONTRA Louwrens Johannes van Westergeest gevangen en beklaagde. Om daar door een Lidt van de Raad van Justitie als Commissaris te worden verhoord. De klager steld waar te zijn:
1. Dat de gevangen op vrijdag den 3 Febr. 1797 op de districts Regtkamer te Collum is geweest onder een groote bende welgewapend met allerleij moordgeweer.
2. en toen aldaar aan de mederegter Jacob Ellens in qlt. als Commissaris uyt het geregte informatien nemende teegens eenen Abel Reitses heeft gevraagd.
3. zeggende wat doest dou hier onder dat vee
4. dou kenst dijn kost anders wel winnen.
5. dou bist niet weerdig dast een ogenblik langer leevste.
6. want zulk vee menisten papisten hebben zij er in, die weese en weduwe goederen aantaste.
7. en daar word in Gods woord een wee over uitgesprooken.
8. dat door eenige uyt de bende geantwoord wierde: hij is dog een goed man.
9. dat de gevangen daar op teegens de Commissaris uyt het geregte zeijde dou kenste er wel uyt gaan.
10. dat zulks door Jacob Ellens beantwoord is met te seggen ik wil er wel uijtgaan als ik een eerlijk paspoort kan krijgen, als de ingezetenen er meede te vreeden zijn wil ik hondert guldens toegeven.
11. dat de gevangen daar op gezegd heeft douw biste niet weerdig een menuut langer te leeven.
12. dat de gevangen daar op tot de bende zeijde op mijn verantwoordelijkheijd Sla hem dood, bedoelende daar mede Jacob Ellens.
13. dat de gevangen deese uytdrukkingen herhaalde maalen heeft gebezigd.
14. en zig alsoo van deese bende als Commandant heeft gedraagen door de regter Jacob Ellens in zijn functie allerdeerlijks te teisteren.
15. zijnde de gevangen met de bende met geweld op de Regtkamer gedrongen.
16. Dat de Gevangen op Saturdag den 4 Februarij 1797 's morgens ongeveer agt uur is gekoomen aan het huys van Fokke Wijbes o/ Westergeest.
17. en toen aldaar heeft aangezegd dat zij zoo vroeg als 's avonds te vooren was aangezegd niet behoevden op te koomen.
18. maar dat zij lieden tusschen 9 en 10 uyr maar op de trekweg bij zijn huys moesten zijn.
19. en ons verders moesten vervoegen naar Collum om de patriotten als dan te vervolgen.
20. dat de gevangen daar op order gegeven heeft aan Pieter Tjibbes om zulks meede bekend te maken aan Claas Sijmons en IJpe Lutiens huyslieden te Westergeest.
21. dat de gevangen deese order heeft gegeven met een sterke geestdrift onder dreigement, zoo die order niet uijtvoerde als dan moeste verwagten wat hem overkwam.
22. zoo als ook uyt naam van de gevangen die aanzegging is geschied.
23. dat de gevangen met drie a vier persoonen daarop de weg naar Collum is opgereisd.
Nicolaas Scheltema.

  Overlijdensnotities:

in het Tuchthuis.

  Vermeldenswaardige gegevens:

• Beroep: arbeider, schipper, mr. schoenmaker.

• Woonplaats. Wonende: 1762: Westergeest.

• Doop, 10 Mei 1736, Westergeest.

Lourens trouwde met Antje Johannes, dochter van Johannes Berends en Hendrikjen Jans, op 21 Feb 1762 in Westergeest. (Antje Johannes werd geboren in Valom, gedoopt op 24 Jul 1740 in Dantumawoude en overleed na 1805 in Westergeest.)