Pieter Gosses Kloosterman

  Algemene notities:

16 december, bezwijkt Pieter Gosses Kloosterman, oud veertig jaar te Tolbert, op de dag na de geboorte van zijn zoon Pieter, aan een ziekte die velen in Groningen en Friesland naar het graf voert, nalatende voorts zijn tien jaar jongere vrouw Temmina Willems Olthoff, alsmede een zoon Willem, drie jaar oud, en een dochter van twee jaar, Willemina.

In tien weken, van 24 augustus tot 2 november 1826 velt de dood 1508 mensen in de stad Groningen, dat wil zeggen tien maal meer dan gewoonlijk. Totaal overlijden in de stad Groningen 2844 mensen in het jaar 1826 tegen 860 in 1825. In de tweede week van december 1826 sterven in de stad Groningen 58 mensen, dat is ruim driemaal zoveel als normaal in voorgaande jaren. In Friesland zijn de laatste week van november 1826 in de grietenij Schoterland op een bevolking van 6000 zielen nog 2006 ziek. De grietenij Doniawerstal heeft dan 843 zieken op een bevolking van 2000 zielen, met een sterftecijfer in de maand november van zes maal hoger dan in gewone tijden.
De Provinciale Groninger Courant van dinsdag 19 december 1826 meldt dat de meesten dergenen die door de ziekte zijn aangetast, in een voortdurende staat van zwakte blijven die velen ten grave sleept. Een onderzoek naar de aard en oorsprong van de ziekte wordt ingesteld door een geneeskundige commissie, op last van de minister van Binnenlandse Zaken. De commissie maakt een rondreis door de provincies Groningen en Friesland en rapporteert op 12 december 1826 onder meer het volgende aan de minster:
"De ziekte openbaart zich eerst in de gedaante van koorts die om de andere dag optreedt, gepaard gaande met ongesteldheid van de maag. De kentekenen van de ziekte zijn verlies van eetlust, een bittere smaak in de mond, een beslagen tong, neusbloedingen, braken, maagpijn en hoofdpijn. Vervolgens hopen zich kwade vochten op en ontstaan verderfelijke koortsen die vergezeld gaan met overmatige bloedtoevoer naar de hersenen, wat leidt tot bewusteloosheid en bloeduitstorting in de hersenen.
In Groningen heeft de ziekte het eerste de armste klasse aangetast en in Friesland het eerst de middelbare klasse, zich weldra over alle ingezetenen verspreidend.

Als oorzaken van dit kwaad zijn volgens de commissie in het bijzonder te stellen de overstroming van vorig jaar, de zware hitte van de zomer, de uitwasemingen van stilstaande wateren en moddersloten, de ophoping van dierlijke uitwerpselen, onzindelijkheid, begraven in kerken, opeenhoping van zieken, armoede, droefheid en volkomen moedeloosheid. Maatregelen ter bestrijding van de ramp zijn genomen overeenkomstig de aanwijzingen van de minster, betreffende het inrichten van luchtige gebouwen voor behoeftige zieken en het zuiveren van vertrekken met rook en chloorwater, het zuiveren van riolen, het verversen van stilstaande wateren en grachten, het verbieden van begraven binnen de steden en het weghalen van alle dode dieren. De ziekte is naar het oordeel van de commissie niet besmettelijk blijkens de gevallen waarin patiënten naar een andere omgeving, buiten de broeiplaats van de ziekte, zijn overgebracht.
De commissie concludeert dat de ramp weldra ten einde zal zijn, aangezien het waar blijft dat alle epidemische ziekten, behoudens enige uitzonderingen, in hevigheid afnemen of geheel verdwijnen zodra het jaargetij kouder weer brengt".
Pieter Gosses Kloosterman trouwt, oud eenendertig jaar, op zaterdag 18 oktober 1817 des avonds om vijf uur, op het gemeentehuis te Marum met:
Temmina Willems Olthoff, oud twintig jaar, verschijnende voor de schout Hendrik Tjibbens na de afkondiging van hun huwelijk op de zondagen 5 en 12 oktober des voormiddags te elf uren voor de hoofdingang van het gemeentehuis aldaar.

Ander half jaar na de dood van de boerenknecht Pieter Gosses Kloosterman hertrouwt Temmina Willems Olthoff met zijn negentien jaar jongere broer Gerrit Gosses Kloosterman, schoenmaker te Zevenhuizen in gemeente Leek. De broers zijn kleinzoons van de landbouwer Sipke Ypes Kloosterman uit Veenklooster en van de schoolmeester/koster Pieter Jans Feringa uit Tolbert.

Temmina Willems Olthoff komt uit Oldekerk. Haar grootmoeder Bauwina Geertruida Frylinck is een dochter van de Groninger advocaat Abraham Frylinck en Willemina Coenders van Helpen. Bauwina Geertruida Frylinck trouwt met:
Temme Gerrits Reitsema, eigenerfde te Oldekerk. Hun dochter Willemina Temmes Reitsema trouwt met Willem Cornelisz Olthoff, wever te Eekeburen bij Oldekerk, uit welk huwelijk geboren wordt Temmina Willems Olthoff die achtereenvolgens trouwt met Pieter en Gerrit Gosses Kloosterman. Temmina Willems Olthoff wordt gedoopt op 12 februari 1797 te Niekerk en sterft op 17 oktober 1888 te Zevenhuizen. Na het overlijden van Pieter Kloosterman blijft Temmina achter met vijf kinderen. De namen van deze kinderen zijn: Sipke - Pieter - Foktje - Willem en Wilhelmina.

De 18e mei 1828 is Temmina voor de 2e maal getrouwd, nu met:
Gerrit Kloosterman, uit dit huwelijk zijn vier kinderen geboren. De namen van deze kinderen zijn:
(Gosse overleden) - Gosse - Wilhelmina - en Hendriktje (deze laatste geboren op 11 maart 1839, overleden 14 juli 1842.

Van Pieter Gosses Kloosterman is nog het volgende geschreven:

Pieter Gosses Kloosterman, geboren 14 april 1786 te Warfstermolen, boerenknecht, overleden 16 december 1826 te Tolbert, zoon van Gosse Sipkes Kloosterman en Popke Pieters Feringa te Niebert;

Bron: Internet Fam. Rodenboog

Pieter trouwde met Temmina (Femmina) Willems Olthoff, dochter van Willem Cornelis Olthoff en Willemina Temmes. (Temmina (Femmina) Willems Olthoff werd geboren in 1797 in Niekerk en overleed op 17 Okt 1888 in Zevenhuizen, Leek.)